چطور یک صندلی راک بسازیم؟

در نگاه اول چنین به نظر می رسد که ساخت یک صنلی ساده کار سختی نیست اما ساخت یک صندلی راک، مشکلات جدیدی را به همراه دارد. برای همن هم هست که بسیار ازافرادی که حتی به کارهای نجاری علاقه مند هم هستند باز خرید صندلی راک را ترجیح می دهند. ولی اگر علاقه مند هستید و فکر می کنید روزی ممکن است خودتان یک صندلی راک بسازید، خواندن این مطلب به شما توصیه می شود.

قبل از تصمیم به ساخت و طراحی باید کمی درباره شکل حرکت آن اطلاعات داشت. هدف این مطلب رسیدن به درک بهتر از شکل هندسی صندلی راک است که نتیجه آن عملکرد بهتر صندلی است.

با کمی دانش هندسه و ساخت یک نمونه اولیه، از کارکرد صندلی راک خودتان مطمئن شوید

در ساخت صندلی راک باید به عناصر زیادی توجه کرد. علاوه بر ویژگی های حداقلی یک صندلی معمولی که شامل استحکام قطعات، راحتی و طراحی مناسب می شود، در ساخت صندلی راک با چالش حرکت صندلی هم روبرو هستیم که سوالات زیادی را ایجاد می کند:

آیا صندلی بیش از حد به عقب متمایل میشود یا حرکت آن کمتر از معمول است؟

آیا حرکت دادن صندلی باعث میشود که مکان آن در اتاق تغییر کند؟

پآیا تکان خوردن صندلی سریع است یا حرکت آرامش بخشی دارد؟

آیا نشستن روی صندلی راحت است؟

آیا بلند شدن از روی صندلی به تلاش زیادی احتیاج دارد؟

علاوه بر تمام این سوالات باید به این نکته توجه کرد که تعریف و درک افراد از راحتی یک صندلی راک بسیار متفاوت است.

البته باید توجه داشت که هر سازنده ای عقیده متفاوتی درباره عناصر مهم صندلی راک دارد. بعضی از طراحان به وجود رابطه خاصی بین فرم صندلی و خمیدگی پایه ها تاکید دارند و بعضی هم معتقدند که خمیدگی پایه ها تنها عامل تاثیرگذار در صندلی گهواره ای است. حال دلیل وجود این دو نظر چیست؟

دلیل اول این است که انتظارات هر فرد نسبت به صندلی راک با دیگران متفاوت است

دوم اینکه به نظر میرسد هر صندلی راک به تناسب عملکرد و کاربردی که در فضا دارد نیازمند فرم و متریال خاصی است.

می توانید در اینجا در مورد کارکردهای صندلی اک بیشتر بخوانید

Rock chair code 463

m1244 rocking chair

Sarv Rocking Chair

صندلی راک چطور کار می کند؟

ساده ترین راه پاسخ دادن به این سوال این است که به رابطه بین مرکز ثقل صندلی (و فردی که روی آن نشسته است) را با شکل خمیدگی پایه ها توجه کنیم. مرکز ثقل به معنای نقطه مشخصی است که تمامی وزن جسم در آن جمع می شود. یک معنی دیگر مرکز ثقل هم نقطه تعادل اجسام است.

استفاده از مفهوم مرکز ثقل در صندلی راک را میتوان با یک مثال ساده راحت تر توضیح داد:

چرخی را تصور کنید که به صورت عمودی روی زمین قرار گرفت است؛ به این چرخ یک وزنه سربی را اضافه کنید. با توجه به نقطه قرار گرفتن و میزان وزن اضافه شده، چرخ به سمتی حرکت می کند تا مرکز ثقل جدید با توجه به وزنه تنظیم شود. حرکت چرخ در این مثال همیشه به سمتی است که وزنه (مرکز ثقل) در نزدیکترین حالت به زمین قرار گرفته باشد. حالا اگر سعی کنید تا چرخ را حرکت بدهید، همیشه به حالت قبل خود برمی گردد.

البته این اتفاق به صورت ناگهانی رخ نمی دهد، بلکه چرخ به دلیل نیروی اینرسی مانند گهواره تکان میخورد تا جاذبه و نیروی اصطکاک بر اینرسی غلبه کنند. تنها با گذر زمان است که چرخ توقف کرده و وزنه در نزدیکترین حالت به زمین قرار می گیرد. میزان فاصله نسبی وزنه با مرکز چرخ یا لبه آن نیز تاثیر قابل توجهی بر رفتار حرکتی چرخ خواهد داشت. برای مثال، اگر وزنه را نزدیکتر به لبه قرار دهید حرکت چرخ سریعتر متوقف می شود، در حالی که قرار دادن وزنه در مرکز این توقف را به تاخیر می اندازد و چرخ تکانه های شدیدتری خواهد داشت. حالا اگر این مثال را در صندلی راک پیاده کنیم، قرار دادن مرکز ثقل در ارتفاع باعث افزایش زمان تکان خوردن شده و صندلی بیش از حد به جلو و عقب خم میشود. اگر مرکز ثقل به پایهها (لبه چرخ) نزدیکتر باشد صندلی حرکت ناچیزی دارد.

منبع عکس

این مکانیزم اصلی حرکت یک صندلی راک است. مکان، زاویه نشیمنگاه و شکل نشستن فرد (مرکز ثقل) و نسبت آن به پایه ها تعیین کننده میزان و قابلیت کنترل تکانه ها و مدت زمان آن هستند. بنابراین باید به یاد داشته باشید که مرکز ثقل صندلی با توجه به بدن افراد، جهت نشستن و طراحی صندلی میتواند متفاوت باشد.

مرکز ثقل صندلی راک علاوه بر مکان نشیمنگاه و پشتی صندلی میتواند وابسته به عواملی مانند تقسیم وزن و شکل قطعات آن باشد. در حالتی که یک نفر روی صندلی نشسته و به پشتی تکیه داده باشد، مرکز ثقل بدن او تقریبا 2.5 سانتیمتر پایین تر از ناف قرار می گیرد. با این وجود هر صندلی راک نسبت به مدل های دیگر متمایز است و نه تنها هر فرد بدن متفاوتی دارد، بلکه شکل نشستن (برای مثال با پاهای دراز شده، چهارزانو، یا پشت خمیده) هم تاثیر بالایی بر مرکز ثقل خواهد داشت.

شکل و طراحی صندلی راک نیز موضوعی است که بحث و اختلاف نظر زیادی روی آن وجود دارد و پاسخ یگانه ای هم هم برای آن پیدا نشده است. بعضی از طراحان اعتقاد دارند که پایه های صندلی باید شعاع خاصی مانند:

منحنی بیضی شکل (مانند منحنی یک طناب آویزان)،

منحنی سرریز (که سم مالوف به آن منحنی گردن قو هم گفته است)

یا ترکیبی از این گزینه ها را داشته باشد.

با این حال حقیقت این است که شکل و منحنی پایه ها تاثیر کمی در میزان تکانه های صندلی دارد.

یک حرکت گهوارهای معمولا فقط 20 تا 25 سانتیمتر از پایه ها را دربر میگیرد. حتی اگر فرض کنیم که با نشستن در صندلی راک تکانه محکمی به آن بدهیم این میزان نهایتا به به 35 سانتیمتر افزایش پیدا میکند. دو طرف پایه های صندلی به شعاع دایره بسیار نزدیک است، اما تغییر دادن طراحی این بخش هم تاثیر کمی در شکل و حس تکانه ها دارد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تغییر طراحی پایه های صندلی تنها جنبه زیبایی دارد و نهایتا برای جلوگیری از افتادن صندلی در تکانه های شدید ایجاد شده است (در زمان استفاده کودکان از صندلی یا تکیه دادن ناگهانی).

البته شعاع پایه ها میتواند تاثیر قابل توجهی بر مرکز ثقل داشته باشد. اگر مرکز ثقل حدودا 62 تا 65 سانتیمتر از سطح زمین فاصله داشته باشد (در یک صندلی راک معمولی)، پایه های یک صندلی راک با شعاع 75 سانتیمتر میتواند مرکز ثقل را به مرکز دایره نزدیک کند. چنین طراحی میتواند خطر افتادن صندلی را افزایش بدهد و طراحی آن بسیار غیرمعمول خواهد بود.

از سوی دیگر، افزایش شعاع پایه ها تا 200 سانتیمتر باعث ثابت ماندن صندلی خواهد شد.

به طور کل، شعاع مناسب برای پایه های صندلی راک بین 99 تا 106 سانتیمتر است.

ارتفاع مرکز ثقل اهمیت بیشتری در مقایسه با ارتفاع پشتی صندلی دارد. دلیل این امر هم تنوع بسیار زیاد، پشتی ها و زاویه قرارگیری آنهاست که محاسبه یک ابعاد ثابت را دشوار می کند.

توضیحات بالا میتواند ایده بهتری از اساس کارکرد صندلی راک را به ما بدهد. با این حال باید به یاد داشته باشید که به غیر از چند ویژگی، هر صندلی تفاوت های زیادی با مدل های دیگر دارد و درنظر گرفتن اعداد و اندازه گیری های ثابت، می تواند بسیار دشوار باشد. به عبارت دیگر، هیچ فرمول ثابتی برای محاسبه دقیق تمام ویژگی های یک صندلی راک وجود ندارد.

پیش نیازهای یک صندلی راک مناسب

در هر صندلی راک دو ویژگی وجود دارد که آن را نسبت به مدل های دیگرصمدلی و مبلمان متمایز می کند و مهم است که در انتخاب و خرید صندلی راک به هر دو این نکات دقت داشته باشیم:

1- صندلی راک باید شما را به حالتی برگرداند که فشار را از روی کمر و پشت شما بردارد. هنگامی که صاف روی یک صندلی معمولی نشسته باشید، ماهیچه های شما وظیفه پشتیبانی از وزن شما را دارند. اما همین که به پشتی تکیه می دهید وزن شما به آن منتقل شده و نیروی جاذبه نیز مقداری از فشار ماهیچه های شما را می گیرد. اگر پشتی صندلی طراحی مناسبی داشته باشد، تکیه دادن به صندلی ستون فقرات شما را در وضعیت خنثی و راحت قرار می دهد. بنابراین یک صندلی راک هم باید شما را در هر حرکت، به این حالت خنثی برگرداند (زاویه 25 درجه با حالت عمودی معمولا حالت مناسبی است).

2- دومین ویژگی مهم صندلی راک شکل حرکت آن است. حرکت صندلی به جلو و عقب و برگشت به حالت خنثی تاثیر زیادی روی راحتی صندلی دارد. اهمیت حرکت صندلی را نمی توان به راحتی توضیح داد. این حرکت به صورت طبیعی شما را آرام می کند، دشواری نشستن طولانی مدت را از بین می برد، احساس اضطراب را از شما می گیرد و فشار خون را متعادل می کند. پیاده کردن این مفهوم در صندلی راک به طور کل به معنای حرکتی است که احساس راحتی و آرامش را القا می کند.